واقعا قهوه بینی رو پاکسازی می‌کنه؟!

چه کسی تا به حال در یک فروشگاه عطر با صحنه‌ی دعوت به بوییدن ظرفی پر از دانه‌های قهوه مواجه نشده؟

بعد از آن عدد جادوییِ مرموز، تغییرناپذیر و بی‌توضیحِ «سه» نوار تست (بلاتر یا scent stripes ) ، فروشنده بی‌درنگ می‌گوید:

«نباید بیش از سه عطر رو تست کنید، چون بینی‌تون اشباع می‌شه. ولی اگه مایل باشید، می‌تونم دونه قهوه بهتون بدم تا بینی‌تون روپاک‌سازی کنه. این باعث می‌شه حس بویاییتون ری‌ست بشه!»

این رسمِ قهوه‌بو کردن آن‌قدر فراگیر شده که حالا مشتری‌ها خودشون درخواست «شاتِ کافئین» رو می‌دن، و اگه این گزینه در دسترسنباشه، حتی احساس تعجب یا دلخوری هم می‌کنن.

اما اگر بخوایم واقع‌گرایانه نگاه کنیم:

گرچه تصویر «پاک‌سازی بینی» چندان خوشایند نیست، ولی آیا واقعاً این تکنیک آن‌طور که ادعا می‌شه مؤثره؟

حقیقت اینه که هیچ مدرک علمی وجود نداره که نشون بده بوییدن دانه‌های قهوه باعث پاک‌سازی حفره‌های بینی، مخاط یا مژک‌های بویایی (cilia) می‌شه.

زمانی که بین دو عطر، دانه قهوه رو بو می‌کنیم، در واقع ذهن ما فقط به چیزی ساده و آشنا متمرکز می‌شه. همین موضوع کمک می‌کنهکه بین نوارهای تست، تمرکز ذهنی بیشتری داشته باشیم بدون اینکه عطر قبلی روی درک ما از عطر جدید تأثیر بذاره.

قهوه، در اصل یک پرت‌کننده‌ی حواس (red herring) بیشتر نیست.

می‌شه اون رو با هر بوی دیگه‌ای که ساده و درعین‌حال به‌ اندازه‌ی کافی قوی باشه تا توجه حس بویایی رو جلب کنه، جایگزین کرد. مخصوصا که دانه قهوه آرومامولکول های سنگینی داره که با بوییدن قهوه، می‌رن به گیرنده های بویایی شما می‌چسبن و حس بویاییشما رو چند درصد کمتر می‌کنن. در نتیجه بوییدن هر ماده حواس پرت کن دیگری می‌تونه جایگزین قهوه با مولکول هایی با فشار بخارپایین و وزن مولکولی زیاد بشه.

مثلاً یک برند نیش (niche) که می‌خواست متفاوت باشه و روش شیک‌تری برای «پاک‌سازی بینی» ارائه بده، به مشتری‌هاش دانه‌ی فلفل سیاه می‌داد تا بو کنن.

بوی فلفل سیاه برخلاف انتظار، لطیف و ملایمه و کمتر از قهوه مزاحم دریافت‌های بویایی شماست.

اما حقیقت اینه که ساده‌ترین روش‌ها مؤثرترین‌ها هستن — همون‌طور که هر عطرسازی بهتون می‌گه:

برای تنظیم حس بویایی؛ هیچ‌چیز جای هوای تازه و تمیز ، یا بوی طبیعی پوست خودتون، مثلاً از قسمت داخلی آرنج، رو نمی‌گیره.

یا حتی روشی ساده که ممکنه به طور غریزی انجام داده باشید؛ نوشیدن یک لیوان آب!

بله، دفعه‌ی بعد که خواستین عطری رو تست کنین حتما امتحانش کنین!